เครื่องมือจัดฟัน Facemask คืออะไร? ช่วยแก้ปัญหา “คางยื่น” ในเด็กได้จริงไหม? | CDC Dental

 


เรียบเรียงโดย ทพ.ปิติภัทร ทั้งสุข
ปริญญาโท ทันตกรรมจัดฟัน มหาวิทยาลัยมหิดล

ผู้ปกครองที่บุตรหลานมีภาวะฟันล่างคร่อมฟันบน หรือมีภาวะคางยื่น มักกังวลว่าปัญหานี้จะรุนแรงขึ้นและอาจต้องผ่าตัดขากรรไกรในอนาคต ซึ่งหนึ่งในเครื่องมือที่ทันตแพทย์จัดฟันนิยมใช้แก้ไขปัญหานี้ในเด็กคือ Facemask เครื่องมือที่ออกแบบมาเพื่อช่วยดึงขากรรไกรบนให้เจริญมาด้านหน้าอย่างเหมาะสม

เครื่องมือจัดฟัน Facemask สำหรับแก้คางยื่นในเด็ก

Facemask คืออะไร?

Facemask (เฟสแมสก์) คือเครื่องมือจัดฟันชนิดถอดได้ที่ใส่นอกช่องปาก ทำหน้าที่ดึง กระดูกขากรรไกรบน (Maxilla) และฟันบนให้เคลื่อนมาด้านหน้า เหมาะกับเด็กที่มี ขากรรไกรบนเล็กหรือเติบโตช้า (Maxillary deficiency) ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของภาวะคางยื่น

ส่วนประกอบของ Facemask

ส่วนประกอบของเครื่องมือ Facemask

ประกอบด้วย 4 ส่วนหลัก ได้แก่

  1. ส่วนรองรับหน้าผาก (Forehead pad)
  2. ส่วนรองรับคาง (Chin cup)
  3. โครงโลหะ (Metal framework) พร้อมแกนสำหรับเกี่ยวยาง
  4. เครื่องมือในช่องปาก (Intraoral device) เช่น เครื่องมือขยายเพดาน RPE – Rapid Palatal Expander ที่ติดบนฟันบน

Facemask ทำงานอย่างไร?

เมื่อเด็กเกี่ยวหนังยางจากเครื่องมือในปากเข้าสู่โครง Facemask จะเกิดแรงดึงประมาณ 300–600 กรัมต่อข้าง ทำให้เกิดผลดังนี้

หลักการทำงานของ Facemask ดึงขากรรไกรบนให้มาด้านหน้า

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้น ได้แก่

  • ขากรรไกรบนเคลื่อนมาด้านหน้า
  • ขากรรไกรล่างหมุนลงและถอยหลังเล็กน้อย
  • ฟันบนยื่นออก ฟันล่างหุบเข้า ช่วยแก้ฟันสบคร่อม

RPE คืออะไร? ทำไมต้องใช้ร่วมกับ Facemask?

เครื่องมือขยายขากรรไกรบน RPE

ในหลายกรณี ทันตแพทย์จะใช้ RPE (Rapid Maxillary Expansion) ร่วมกับ Facemask เพื่อช่วยให้การดึงขากรรไกรบนตอบสนองได้ดีขึ้น

RPE คือเครื่องมือที่ติดแน่นบนฟันบน ทำหน้าที่

  • ขยายความกว้างของขากรรไกรบน
  • ทำให้รอยต่อกระดูกคลายตัว
  • ช่วยให้ Facemask ดึงขากรรไกรบนออกมาด้านหน้าได้ง่ายขึ้น

RPE ไม่ได้แก้คางยื่นโดยตรง แต่เป็นขั้นตอนสำคัญที่ช่วยให้ Facemask ทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ

Facemask แก้ “คางยื่น” ได้จริงไหม?

คำตอบคือ ช่วยได้จริง โดยขึ้นอยู่กับอายุและระดับความผิดปกติของกระดูก

จัดฟัน facemask รีวิวผลการรักษาคางยื่นในเด็กด้วยเครื่องมือ Facemask

ผู้ป่วยตัวอย่างจาก ทพ.ปิติภัทร ทั้งสุข ท.17030 ได้รับความยินยอมให้เผยแพร่
ผลการรักษาขึ้นอยู่กับแต่ละราย

เด็กจะถูกล้อไหม? ใส่ Facemask ที่บ้านเท่านั้น ผู้ปกครองไม่ต้องกังวล

จัดฟัน ฟันหน้าล่างคร่อมฟันหน้าบน เด็ก

ผู้ปกครองหลายท่านอาจกังวลว่า การใส่ Facemask จะทำให้บุตรหลานถูกเพื่อนล้อ หรือรู้สึกไม่มั่นใจเวลาไปโรงเรียน แต่จริงๆ แล้ว เครื่องมือนี้ออกแบบมาให้ใส่เฉพาะตอนอยู่บ้านเท่านั้น

  • เด็กใส่เครื่องมือช่วงเย็น–ก่อนนอน
  • เมื่อไปโรงเรียน ไม่จำเป็นต้องใส่
  • ไม่มีใครเห็น ไม่กระทบชีวิตประจำวัน
  • เด็กสามารถใช้ชีวิต เล่นกีฬา และเข้าสังคมได้ตามปกติ

ดังนั้นผู้ปกครอง ไม่ต้องกังวลเรื่องการโดนล้อ เพราะเครื่องมือนี้ไม่ได้สวมระหว่างอยู่ที่โรงเรียน ทำให้การรักษาด้วย Facemask เป็นทางเลือกที่ปลอดภัยและเป็นมิตรต่อสภาพจิตใจของเด็ก

จัดฟัน Facemask อายุเท่าไรได้ผลดีที่สุด

  • ช่วงฟันชุดผสมระยะต้น อายุ 8–10 ปี
  • ให้ผลทางโครงสร้างดีที่สุด
  • ใส่วันละ 12–14 ชั่วโมง (เฉพาะตอนอยู่บ้าน) นาน 6–12 เดือน

จัดฟัน Facemask ดีไหม?

หลักฐานทางคลินิกพบว่า

  • ลดโอกาสการผ่าตัดขากรรไกรได้ 30%
  • ประมาณ 67% ของผู้ป่วยสามารถคงผลลัพธ์ฟันสบปกติได้ในระยะยาว

ความเสี่ยงที่จะกลับมาเป็นซ้ำ

  • พบประมาณ 25–33% ในเด็กที่ขากรรไกรล่างโตแรงตามพันธุกรรม
  • กลุ่มนี้อาจต้องประเมินผ่าตัดเมื่อโตเต็มที่

Facemask เหมาะกับเด็กแบบไหน?

เหมาะกับ

  • เด็กที่ฟันล่างคร่อมฟันบน หรือคางยื่นจากขากรรไกรบนเล็ก
  • อายุ 8–10 ปี
  • ยังมีการเจริญเติบโตเหลืออยู่มาก

ไม่เหมาะกับ

  • เด็กใบหน้ายาวมาก
  • เด็กที่ขากรรไกรล่างโตแรงผิดปกติทางพันธุกรรม

จัดฟัน Facemask ราคา

ที่ CDC Dental การจัดฟันด้วยเครื่องมือ Facemask มีราคา 20,000 บาท (ประกอบด้วยเครื่องมือ facemask 12,000 บาท และเครื่องมือ RPE อีก 8,000 บาท) ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการจัดฟันเด็กระยะที่ 1 ซึ่งมีรายละเอียดค่าใช้จ่ายดังนี้

  1. ตรวจประเมิน + X-ray + วางแผนการรักษา – 3,000 บาท
    รวมการถ่ายภาพ พิมพ์ปาก หรือสแกนดิจิทัลเพื่อนำข้อมูลไปวิเคราะห์อย่างละเอียด
  2. เคลียร์ช่องปากก่อนจัดฟัน
    อุดฟัน ขูดหินปูน หรือรักษาฟันผุ (ราคาแตกต่างตามปัญหา)
  3. ค่าเครื่องมือ Facemask – 20,000 บาท
    พร้อมค่าปรับเครื่องมือทุก 1–2 เดือน ครั้งละ 1,000 บาท
  4. รีเทนเนอร์หลังจบระยะที่ 1 – 2,000–3,000 บาท
    เพื่อคงสภาพตำแหน่งของฟันหลังหยุดใส่เครื่องมือ
  5. จัดฟันระยะที่ 2 (เมื่อฟันแท้ขึ้นครบ)
    สามารถเลือกจัดฟันโลหะหรือจัดฟันใส ดูรายละเอียดได้ที่นี่

จัดฟันเด็ก

ต้องการประเมินว่าบุตรควรใช้ Facemask หรือไม่?

ผู้ปกครองที่บุตรหลานมีภาวะฟันล่างคร่อมฟันบน หรือมีภาวะคางยื่น
สามารถเข้ารับการประเมินกับทันตแพทย์เฉพาะทางจัดฟันได้ฟรีที่ CDC Dental
เรามีคุณหมอเฉพาะทางจัดฟันลงตรวจทุกวัน พร้อมประเมินอย่างละเอียด

สนใจปรึกษาจัดฟัน ทักแชทได้เลย


 

สาขาสะพานควาย


(ศูนย์ทันตกรรมจตุจักร)

BTS สะพานควาย, ใกล้ จตุจักร อารีย์ พหลโยธิน ประดิพัทธ์ สุทธิสาร ตลาดนัด อตก.

โทร 097-925-2424

Google Maps - ศูนย์ทันตกรรมจตุจักร

สาขาลาดพร้าว 109


(ปริญญาทันตคลินิก เดิม)

ใกล้ บางกะปิ ลาดพร้าว 109, ลาดพร้าว 107, ลาดพร้าว 101, RBAC, รามคำแหง

โทร 097-925-2442

Google Maps - สาขาลาดพร้าว 109

 

เอกสารอ้างอิง

ทพ.ปิติภัทร ทั้งสุข
บทความโดย

ทพ.ปิติภัทร ทั้งสุข (หมอแจม)

เฉพาะทางทันตกรรมจัดฟัน